مکانیابی سایت‎های مناسب تزریق آب‎های سطحی جهت تقویت آبخوان‎ها (مروری بر روش‎ها و ابزارهای کارآمد)

کد مقاله : 1201-IWWA

نویسندگان

مینا قاسمی آقبلاغی * ندارم

چکیده مقاله

رشد تقاضا برای آب و میانگین بارندگی سالانه کم و توزیع نامتناسب زمانی و مکانی بارش در مناطق خشک و نیمه‎خشک، فشار بر منابع آبی خصوصاً آب‎‏‎های زیرزمینی را افزایش داده و موجب کاهش سطح آبخوان‎ها شده است تغییرات اقلیم و تأثیرات سوء مدیریت کمی و کیفی بر آبخوان‎ها، لزوم ارائه راهکارهایی برای مدیریت آب‎‏‎های زیرزمینی و تقویت آبخوان‏ها را برجسته کرده است دانش فنی تغذیه آبخوان با استفاده از آب‎های بازیافتی و رواناب‎ها در سال‎های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. تغذیه آب‎‏‎های زیرزمینی موجب بهبود کمیت و کیفیت این منابع، جلوگیری از نفوذ آب شور و کنترل فرونشست زمین شده است. پایداری و موفقیت تکنیک‎‏‎های جمع‎آوری و هدایت آب‎های سطحی به مناطق مشخص و تزریق آنها به آب‎‏‎های زیرزمینی به شناسایی مکان مناسب بستگی دارد، روش‌های مختلفی برای این منظور شناسایی شده است. مکان تزریق مناسب به هیدرولوژی، توپوگرافی، نوع خاک، کاربری زمین، شرایط آب و هوا، بارندگی، پوشش زمین، بافت و عمق خاک، زمین‌شناسی ، معیارهای اجتماعی-اقتصادی و اکولوژی بستگی دارد. این مطالعه شناسایی معیارهای انتخاب سایت‎‏‎ مناسب و بررسی روش‎‏های تعیین مکان‌های تزریق مناسب به آبخوان با مقایسه ابزار و معیارهای توسعه‌یافته از جمله سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، سنجش از دور (RS)، مدلسازی هیدرولیکی (HM) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. اطلاعات ارائه‎شده در پژوهش حاضر، به برنامه‌ریزان سایت‌های تزریق کمک می‌کند تا به روشی ساختاریافته‌تر در انتخاب مکان مناسب مشارکت کنند. در نهایت، تجزیه و تحلیل متداول‌ترین شیوه‌ها و روش‌های مورد استفاده در این حوزه می‌تواند نقطه شروعی برای بحث استانداردسازی در این حوزه باشد.

کلیدواژه ها

آب‎های سطحی، مکانیابی، آبخوان، سیستم اطلاعات جغرافیایی، سنجش از دور، تحلیل سلسله مراتبی

وضعیت: پذیرفته شده