آنالیز کیفی آب‌های زیرزمینی در مصارف کشاورزی و انتخاب روش مناسب پهنه‌بندی جهت مدیریت بهینه منابع آب (مطالعه موردی: حوزه آبخیز چم تلوار- دشت قروه)
کد مقاله : 1267-IWWA
نویسندگان
فراز علیجانی1، محمدحسین جهانگیر *2، کیوان سلطانی3
1دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران
2دانشیار، دانشکدگان علوم و فناوری‌های میان رشته‌ای، دانشگاه تهران، ایران
3دانشجو دکترای مهندسی عمران گرایش مهندسی آب و سازه‌های هیدرولیکی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
چکیده مقاله
با توجه به اینکه آب زیرزمینی مهم‌ترین منبع برای مصارف آبیاری در کشور ماست شور شدن این منابع تهدیدی جدی برای کشاورزی در ایران محسوب می‌شود. بنابراین تهیه نقشه‌های کیفی آب زیرزمینی و پهنه‌بندی آنها با استفاده از روش‌های مناسب اقدامی مهم برای مدیریت صحیح این منابع می‌باشد. در این مطالعه از اطلاعات مربوط به 34 حلقه چاه در حوزه‌ آبخیز چم‌تلوار دشت قروه واقع در استان کردستان مربوط به سال 1392 استفاده گردید. برای بررسی کیفیت آب چاه‌های نمونه‌برداری شده حوزه آبخیز چم تلوار از سه روش آنالیز ویلکوکس، تعیین درصد سدیم محلول و غلظت بیکربنات محلول استفاده شد. نتایج تحلیل ویلکوکس نشان داد که حدود 73/95 درصد از منطقه به صورت
C2-S1 و 25/6 درصد از منطقه به صورت C3-S1 هستند که نشان‌دهنده‌ی مناسب بودن بخش وسیعی از منطقه برای کشاورزی می‌باشد که دو روش دیگر نیز جواب حاصل از تحلیل ویلکوکس را تائید نمودند. یکی دیگر از اهداف این پژوهش تعیین مناسب‌ترین روش درون‌یابی برای بررسی میزان تغییرات کیفی آبِ زیرزمینی می‌باشد. بدین منظور از روش‌های زمین آمار کریجینگ و روش عکس فاصله (IDW) استفاده گردید و با محاسبه معیارهای RMSE، R، MBE و SEE درباره کیفیت برآورد روش درون‌یابی قضاوت صورت گرفت که مناسب‌ترین روش‌درون‌یابی برای این پژوهش روش کریجینگ مشاهده شد که دارای میزان خطای کمتر و ضریب همبستگی بیشتر نسبت به IDW می‌باشد.
کلیدواژه ها
تحلیل ویلکوکس، GIS، روش کریجینگ، درون‌یابی، کیفیت آب، IDW.
وضعیت: پذیرفته شده