آیا توسعه شبکه آبرسانی عمومی امنیت آبی را تضمین می‌کند: موردکاوی تجربه ناامنی آبی در یک روستا
کد مقاله : 1438-IWWA (R1)
نویسندگان
علی یوسفی *، فاطمه علی بازی، فریبا حبیبیان
گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
چکیده مقاله
طی دهه‌های گذشته موفقیت نسبی در توسعه پوشش تأسیسات آبی و شبکه عمومی آب‌رسانی شهری و روستایی در کشور حاصل شده است. با وجود این روند مثبت، واقعیت تجربیات روستاییان از خدمات تأمین آب شرب و بهداشتی ارائه‌شده، متفاوت است و تا حد زیادی در دستیابی به راه‌حل‌های پایدار امنیت آبی، موفقیتی حاصل نشده است. افراد زیادی که ظاهراً تحت پوشش تأسیسات آبی روستایی هستند و باید از خدمات بهبودیافته استفاده کنند، واقعیت در ناامنی آبی از طریق تداوم عدم دسترسی به آب سالم جلوه می‌کند. این مطالعه برای اولین بار در کشور به دنبال ارزیابی تجربه امنیت آبی خانوارها می‌باشد و هدف آن موردکاوی تجربه امنیت آب شرب و بهداشتی در یک روستا و مقایسه آن با وضعیت توسعه زیرساخت‌های تأمین آب است. نتایج نشان می‌دهد که در حال حاضر دستورکارها بیشتر متمرکز بر توسعه شبکه عمومی آبرسانی و تامین آب بوده است که از مهمترین شاخص‌های آن درصد توسعه زیرساخت‌های آب روستایی، وضعیت برخورداری و درصد بهره‌مندی از آب شرب سالم در روستاها می‌باشد. این درحالی است که این معیارها صرفا متمرکز بر عرضه فیزیکی آب می‌باشد و سایر معیارها نظیر شرایط دسترسی، ثبات و مصرف کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. بنابراین، سیاست‌گذاری مبتنی بر هدف‌گذاری تامین فیزیکی آب می‌تواند گمراه کننده باشد. برای پاسخ به تقاضای روز افزون در بخش آب، تمرکز نهادها و سازمان‌های متولی آب باید از صرفاً برنامه‌ریزی دولتیِ عرضه‌محور و تمرکزگرا به رویکردهای تقاضامحور با تحول در حکمرانی ارائه خدمات آب شرب و بهداشتی روستاها در راستای بهبود امنیت آبی سوق یابد.
کلیدواژه ها
تجربه نگاری ناامنی آبی، رویکرد عرضه‌محور فن‌سالارانه، شبکه آبرسانی روستا، حکمرانی ارائه خدمت
وضعیت: پذیرفته شده